Αγία Σοφία

Στην Αγία Σοφία συνδυάζονται στοιχεία από την ελληνορωμαϊκή τέχνη κλασική καλλιτεχνική παράδοση και από την ανατολική τέχνη, η οποία ήταν πιο κοντά στις χριστιανικές αντιλήψεις. Πώς μπορούμε να διαπιστώσουμε την ύπαρξη των δύο αυτών στοιχείων?
Με την μελέτη των ψηφιδωτών του ναού
Το ψηφιδωτό προήλθε από την ανάγκη να επιστρωθεί το δάπεδο εσωτερικών χώρων , αυλών , διαδρόμων με φθηνό και ανθεκτικό υλικό, αλλά με τρόπο ώστε να ικανοποιείτε και η καλαισθησία με τη χρήση μικρών ακατέργαστων χαλικιών ή βότσαλων , τα οποία τοποθετούσαν σε ασβεστοκονίαμα .Αποτελεί επινόηση των λαών της Μεσογείου. Στον αρχαίο ελληνικό χώρο η τεχνική του ψηφιδωτού -πρόκειται πάντοτε για δάπεδα-παρουσιάζεται κατά τον 5ο αιώνα Π.Χ. Διαμορφωμένη ήδη. Η νέα τέχνη ήταν άμεση αλλά δεν ήταν απλή. Η λατρεία ,και ιδιαίτερα η λατρεία του αυτοκράτορα, έπρεπε να έχει κάποια μεγαλοπρέπεια. Οι βυζαντινοί καλλιτέχνες κατόρθωσαν να πετύχουν την απαραίτητη λαμπρότητα με τα υλικά . Οι βυζαντινοί ζωγράφοι προτιμούσαν να φτιάχνουν ψηφιδωτά αντί να ζωγραφίζουν φορητές εικόνες ή τοιχογραφίες με χρώματα. Ακόμα και στις φορητές εικόνες χρησιμοποιούσαν κάμπο χρυσό. Λίγα γνωρίζουμε για την έκταση της χρησιμοποιήσεως των ψηφιδωτών σε τοίχους πριν από τον 4ο αιώνα , αν και έχουν διασωθεί εξαιρετικά πλούσιες και θαυμάσιες συλλογές ψηφιδωτών δαπέδου . Η τέχνη αυτή άρχισε και εξελίχθηκε στη Ελλάδα και από εκεί έγινε δημοφιλέστατη σε ολόκληρη τη Ρωμαϊκή αυτοκρατορία. Πρέπει εν τούτοις να σημειωθεί ότι τα πιο πολλά από τα ψηφιδωτά της Αγίας Σοφίας είναι καθαρού διακοσμητικού χαρακτήρος και ότι τα περισσότερα , που παρουσιάζουν μορφές , χρονολογούνται από το 10ο ή 11ο αιώνα. Αλλά από την αρχή το όλο διακοσμητικό σχήμα έδειχνε μία θαυμάσια γεύση χρώματος , η οποία έτερπε με τους επιδέξιους συνδυασμούς της χροιάς Κι του παιγνιδίσματος των χρωμάτων , καταπληκτική απλότητα , η οποία μάλλον απέβλεπε σε εκθαμβωτική μεγαλοπρέπεια. Η ψηφιδωτή διακόσμηση έγινε από άριστους καλλιτέχνες , σε διαφορετικές εποχές από τον 6ο έως τον 13ο αιώνα , χωρίς να ακολουθείται ενιαίο πρόγραμμα , και σήμερα διατηρείται αποσπασματικά ,όπως οι ανεικονικές παραστάσεις από τον 60 αιώνα , η Παναγία Βρεφοκρατούσα με δύο αγγέλους στην κόγχη και στο τόξο του ιερού , μοναχικές μορφές ιεραρχών και πατριαρχών Κωνσταντινουπόλεως στα τύμπανα από τον 90 ο αιώνα, αναθηματικές παραστάσεις αυτοκρατόρων από τον 90ο έως 120ο αιώνα στους νάρθηκες και στα υπερώα, και μια μοναδική παράσταση Δέησης από τον 130 αιώνα στο νότιο υπερώο.
Από τους: Παναγόπουλο Χρήστο
Παπαδημητρίου Παναγιώτη

Ορθομαρμαρώσεις:
Στο εσωτερικό του ναού οι ορθομαρμαρώσεις δημιουργήθηκαν από ποικίλων ειδών μάρμαρα όπως ο πράσινος ή χλωρός λίθος και ο πράσινος της Λακωνίας.Οι ορθομαρμαρώσεις καταλαμβάνουν τρεις ζώνες:στην πρώτη υπάρχουν πλάκες από πράσινο μάρμαρο,στη δεύτερη πλάκες από πορφυρίτη και τέλος η τρίτη σειρά αντιγράφει την πρώτη.

Τοίχοι:
Οι τοίχοι καλύπτονται με πολύχρωμα μάρμαρα ζωγραφισμένα από επιδέξιους ζωγράφους.

Από τους μαθητές του Β3΄:
Γιώργος και Θοδωρής Μπόζιακας

ΕΡΓΑΣΙΕΣ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑΣ

ΟΙ ΜΑΓΙΑΣ

Ανάμεσα στους μυστηριώδης λαούς της γης, οι Μάγιας της Κεντρικής Αμερικής, αποτελούν ένα φαινόμενο μοναδικό. Ανακαλύφθηκαν και ΄΄χάθηκαν΄΄ πάλι για αιώνες. Ο πρώτος Ευρωπαίος που τους μελέτησε και τους περιέγραψε το 1566, ήταν ο Ντιέγκο ντε Λάντα, ο πρώτος Ισπανός επίσκοπος του Γιουκατάν. Μετά εξαφανίστηκαν για 3 ολόκληρους αιώνες .Υποστηρίζεται ότι κατακτήθηκαν από τους τότε αναπτυσσόμενους Ισπανούς .Κατά τη διάρκεια του 17ου και του 18ου αιώνα, οι Μάγιας ξεχάστηκαν και οι μεγάλες πόλεις τους πνίγηκαν μέσα στην άγρια βλάστηση της ζούγκλας. Μόλις το 1841, ξαναέγινε λόγος γιʼαυτούς σε μια καταπληκτική μελέτη που δημοσίευε ένας νεαρός Αμερικάνος διπλωμάτης, ο Τζών Στέφενς, με τον τίτλο: Επεισόδια από ένα ταξίδι στην Κεντρική Αμερική, Τσίαπας και Γιουκατάν.Ο Στέφενς ανέφερε ομοιότητες ανάμεσα στην αρχιτεκτονική των Μάγιας και την Αρχιτεκτονική της Αιγύπτου και της Ελλάδας. Τις ομοιότητες αυτές οι επιστήμονες τις χαρακτηρίζουν και πάλι (επίτηδες?)συμπτώσεις.Αρχιτεκτονικά στολίδια πάνω στους τοίχους των ερειπίων των Μάγιας μοιάζουν καταπληκτικά, με τον Ελληνικό ισόπλευρο σταυρό.Και εδώ θα μπορούσαμε να μιλήσουμε για σύμπτωση αλλά ο Στέφενς και οι σύντροφοι του, παρατήρησαν ένα τεράστιο διακοσμητικό κατασκεύασμα από μαρμαρόσκονη, που τους εντυπωσίασε για την καταπληκτική ομοιότητα του σχεδίου τους με τις φτερωτές σφαίρες των ναών τους οι Αιγύπτιοι.Και δεν είναι μόνο στην Αρχιτεκτονική που υπάρχουν ομοιότητες ανάμεσα στους Αιγυπτίους και στους Μάγιας. Το ίδιο συμβαίνει και στην γλυπτική. Τα γλυπτά των Μάγιας εντυπωσίασαν τον Στέφενς για την ομοιότητα που παρουσιάζουν προς τα αιγυπτιακά αγάλματα.Αλλά οι επιστήμονες αμφιβάλλουν και θεωρούν συμπτώσεις τις καλλιτεχνικές ομοιότητες ανάμεσα στους Μάγιας και στους Έλληνες, στους Σουμέριους, στους Βαβυλώνιους, στους Κινέζους, στους Αφρικανούς, στους Κέλτες.Αρνούνται να εξηγήσουν τις παραδόσεις των μάγιας για τη Μού.Δεν μπορούν να δεχτούν το γεγονός ότι ο Στέφενς περιγράφει μια τηλεόραση το 1841! Σήμερα αποτελούν τους περισσότερους κατοίκους της Γιουκατάν. Η γλώσσα τους μιλιέται ακόμη από 400.000 άτομα.


ΟΙ ΜΥΣΤΗΡΙΩΔΕΙΣ ΜΑΓΙΑΣΠοιοι είναι οι μάγιας; Η καλύτερα, τι είναι οι Μάγιας;Τα χαρακτηριστικά των Μάγιας είναι μοναδικά. Οι θεοί των Μάγιας δεν μοιάζουν με κανέναν άλλο θεό και δεν έχουν καμία σχέση με της θεότητες των Αζτέκων, των Τολτέκων και των Ίνκας. Οι θεοί των άλλων λαών της Κεντρικής Αμερικής διψούν για αίμα και λατρεύουν τον πόλεμο, με άλλα λόγια αντικαθρεφτίζουν τις αντιλήψεις των πιστών τους.Όμως παρόλο ότι οι γείτονες των Μάγιας ήταν άγριοι και φιλοπόλεμοι, τα τείχη τους δεν έχουν ίχνη από μεγάλες μάχες και πολιορκίες, ούτε στα ερείπια των πολεών τους βρέθηκαν όπλα. Πώς όμως προστάτευαν τον εαυτό τους;Τα κείμενα των Μάγιας αντί να μας φωτίζουν μα μπερδεύουν ακόμη περισσότερο. Υπάρχουν σήμερα 2 εκατομμύρια Μάγιας που ζουν στην Κεντρική Αμερική. Οι γλώσσα που μιλάνε υπάρχει σε χιλιάδες επιγραφές αλλά δεν έχουν γίνει ακόμη γνωστά τα αποτελέσματα της προσπάθειας αποκρυπτογράφησης της γλώσσας τους για να μάθουμε τα μυστικά τους.Οι ΄΄ ειδικοί΄΄ δεν μπορούν ακόμα να εξηγήσουν πως οι Μάγιας, που ζούσαν χαμένοι στα βάθη της τροπικής ζούγκλας κατάφεραν να μεταφέρουν μεγάλες πέτρες(που ζύγιζαν από 20 τόννους και άνω), χωρίς να έχουν δρόμους ή ισχυρά μεταφορικά μέσα. Πως έχτισαν ένα μεγάλο πλήθος πέτρινων ναών και πυραμίδων παρόλο που δεν υπήρχε καθόλου πέτρα στην περιοχή του;Ένα άλλο μυστήριο, είναι ότι οι Μάγιας αρνήθηκαν να πολεμήσουν ενάντια στους Ισπανούς κατακτητές, ενώ οι Αζτέκοι και οι Ίνκας που αντιστάθηκαν , νικήθηκαν και καταστράφηκαν. Τι έκανε λοιπόν,τους Ισπανούς κατακτητές να αποφύγουν μια σύγκρουση με τους Μάγιας; Πως κατάφεραν οι Μάγιας, κρυμμένοι μέσα στη ζούγκλα να εξαφανιστούν από το πρόσωπο της ιστορίας για 3 ολόκληρους αιώνες;